skalacją konfliktu FISA z FOCA w 1980 roku było uznanie Grand Prix Hiszpanii za rundę nielegalną. Po sezonie FISA przystąpiła do tworzenia kalendarza na rok 1981, ustalając datę Grand Prix Południowej Afryki na 7 lutego. Jednakże po zakończeniu sezonu Bernie Ecclestone podjął wstępne działania mające na celu utworzenie serii konkurencyjnej dla Formuły 1^[1]. Ten projekt nie cieszył się szczególnym poparciem i miał na celu przede wszystkim wyrobienie pozycji negocjacyjnej z Jeanem-Marie Balestre’em^[2], jednak wstrzymał on przygotowania do mistrzostw, skutkując odwołaniem styczniowego Grand Prix Argentyny^[1].

W Grand Prix wzięło udział dziewiętnaście samochodów, z czego wszystkie były napędzane silnikami Cosworth DFV^[1]. W Williamsie ścigali się mistrz świata Alan Jones oraz Carlos Reutemann, kierowcami Brabhama byli Nelson Piquet oraz tymczasowo zastępujący Héctora Rebaque Ricardo Zunino. Lotusami rywalizowali Elio de Angelis oraz Nigel Mansell, który zastąpił Mario Andrettiego, odchodzącego do Alfy Romeo; Lotus planował również wystawić trzeci samochód dla sponsorowanego przez Candy Jeana-Pierre’a Jariera, ale Colin Chapman nie podpisał stosownego kontraktu. W McLarenie, przejętym przez Project Four, obok Johna Watsona nowym kierowcą był protegowany Marlboro, Andrea de Cesaris. Tyrrelli używali przybyły z Oselli Eddie Cheever